Hằng năm, cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều, và trên không
có những đám mây bàng bạc, ḷng tôi lại nao nức những kỷ niệm mơn man
của buổi tựu trường.
Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong ḷng
tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đăng.
Những ư tưởng ấy, tôi chưa lần nào ghi lên giấy, v́ hồi ấy tôi không
biết ghi và ngày nay tôi không nhớ hết. Nhưng mỗi lần thấy mấy em
nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ lần đầu tiên đi đến trường, ḷng tôi lại
tưng bừng rộn ră.
Buổi mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu và đầy gió lạnh. Mẹ tôi
âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp. Con đường
này, tôi đă quen đi lại lắm lần, nhưng lần này tôi tự nhiên thấy lạ.
Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, v́ chính ḷng tôi đang có sự
thay đổi lớn: hôm nay tôi đi học.
Đúng ra, như phần lớn các bạn của tôi sinh
sống ở Bắc Ḥa th́ phải đến năm lớp đệ tứ (lớp 9 ngày nay) th́ tôi
mới có cơ may được vào học ở trường Trung học Công lập Kiến Tường
(THCLKT).
Thật vậy, gia đ́nh tôi chuyển đến sinh sống ở khu dinh điền G̣ Chuối
thuộc xă Nhơn Ḥa, quận Kiến B́nh (nay là xă Bắc Ḥa) đầu năm 1962.
Thông thường, sau khi học xong lớp nhất (lớp 5) th́ sẽ chuyển lên
học tiếp trường Trung học Bán công Ḥa Lập ở ngay đó. Khi đó trường
này có ba lớp đệ thất, đệ lục và đệ ngũ (lớp 6, 7 và 8). Thường khi
học xong lớp cuối của trường này th́ sẽ được chuyển ra học lớp đệ tứ
ở THCLKT nếu như có chỗ. Đôi khi có bạn phải chuyển lên học ở một
trường tư thục khác ở Bến Tranh (Mỹ Tho)!
Riêng tôi, đường vào THCLKT của tôi cũng khá đặc biệt.
Có một thi sĩ X, Y nào
đó đă ngoáy thơ như thế này:
Mùa xuân: mát
Mùa hè: nực
Mùa thu: cười.
Tuy miệng đang ngâm nga bài thơ tuyệt vời
trên nhưng sao tự dưng trong ḷng tôi cũng
không kém phần thắc mắc: Với thời tiết hai
mùa xuân hạ theo như ư tác giả diễn tả th́
quả y chang như lời sấm trạng đă ghi chép
trong cổ thư! Nhưng c̣n phần về nói về mùa
thu th́ h́nh như tôi thấy có phần... là lạ
thế nào ấy! Tại sao mùa thu, ai cũng biết nó
là mùa của lăng mạn và nên thơ nhất trong
năm. Mỗi khi mùa thu về, hầu như ai ai cũng
có chung cảm giác hồn ḿnh như lâng lâng,
ngây ngất khi được chứng kiến khung cảnh đất
trời ủ dột, gió lộng cuốn lá phượng vỹ khô
xào xạc bay trong cơn mưa? Thế th́ tác giả
muốn ám chỉ điều ǵ trong câu thơ… tối ṃ
thế?!? Lẩn thẩn cho sự ṭ ṃ tôi tự hỏi: V́
sao mùa thu lại cười? À, chẳng lẽ tác giả có
ác ư muốn "khều móc" cái kỷ niệm ngày ấy
năm nao của ḿnh ư? Ừ, chắc cũng là phải
đây.
Sáng nay, Thư cảm thấy vui và không biết mệt dù đêm qua Thư đi ngủ
rất trễ. Xa lộ 100 hôm nay sao ngắn quá, lại toàn gặp đèn xanh,
đường đi đến sở làm sao khác lạ thế. Thư thấy cảnh vật đẹp hơn, rực
rỡ hơn dưới nắng hè. Y Phương dường như cũng hát hay hơn thường ngày
Thư lẩm nhẩm hát theo, ô hay, bạn bè trong shop ai cũng tươi, Thư tự
đặt một tam đoạn luận cho ḿnh: "Tất cả mọi người đều vui, mà Thư là
ngựi, vậy Thư phải vui!"
- Sao hôm nay bạn vui thế?
Thư cười và khoe:
- Tôi mới liên lạc được thầy cô và bạn cũ thời trung học đă hơn 30
năm xa cách.
Bóp nghẹn tim tôi – trong xă hội ưa tổn thương
người khác
Rồi em đến với tiếng chào e lệ của tuệ ngôn
Theo em về thôn với bước chân phèn vui như chim
Lật trang sách trắng em tặng tôi trái tim
Em bảo đeo mặt nạ sẽ không biết khóc biết cười
Mắt sao mai em dẫn tôi vượt sa mạc t́m nguồn
nước
Thiên tính đơn sơ lấp đầy sự trống rỗng hồn tôi
Kỳ diệu quá, ngây thơ như em làm sao có thể…
Nhớ về em sau bốn mươi năm trời biến dịch
Chúng ta phải sống trong cơi đời vốn nó là vậy
Em không sơn son thiếp vàng cái chuồng giam đấy
chứ
Xin nh́n lại tấm h́nh ta bên nhau thuở ấy
Chúng ta không tới để tấn công và chiếm đóng
Nhưng cũng không bị giam cầm và bị nghiền nát
Biến dịch cũng c̣n là nối tiếp cái chính là ta
Bí quyết sống là đừng nh́n qua khe mắt mặt nạ
Tất cả những ǵ khi nói khi làm
Đều thanh khiết an nhiên trong Đạo
V́ đời c̣n là một trái tim ngọc trai.
đỗ ngọc trang
(Elk Grove, Mỹ, 28-5-2010)
(*) Đây là lời tâm sự của người thuộc thế hệ
trước, nói với học tṛ cũ, thuộc thế hệ đàn em. Bản chất đây là lời
cầu nguyện. Tâm sự của tôi là sự tỉnh ngộ về ư nghĩa sự sống. Khai
tâm cho tôi là một vài em học tṛ lớp đệ Thất THKT, niên học 1967.
Đó là thời điểm tôi rời gia đ́nh, rời học đường, rụt rè bước vào
đời. Trong tận cùng trái tim tôi, tôi tri ơn Thượng đế, Đấng đă đặt
tôi bên những em bé đó. Chúng tôi gặp nhau, không phải trong lớp
học, nhưng trong lác đác không gian của những buổi chiều tà.
Ngày đầu tiên đi học
Sáng tác: Nguyễn Ngọc Thiện
Biểu diễn: Xuân
Mai
Xin chờ một chút để file được tải về.
Do đặc thù của Internet, chúng tôi không chịu trách nhiệm về nội
dung các trang mở ngoài, đặc biệt là các link mở thêm.
Tác
phẩm này được t́m thấy trên Internet. Do không có điều kiện trực
tiếp xin phép tác giả, ca sĩ và người giữ bản quyền, Gia
đ́nh THKT rất mong quư vị rộng ḷng cho thầy tṛ chúng
tôi được thưởng thức tác phẩm tuyệt vời này.
Chân thành
cảm ơn.
Cái “chuồng” học đầu đời của tôi
* hồi ức
Tôi là đứa con thứ chín trong gia đinh có mười một anh em. Sau khi
đ́nh chiến được gần một năm sau th́ song thân tôi sinh ra tôi ở một
vùng đất trù phú thuộc lưu vực sông Hàm Luông. Tôi lớn lên chung
quanh là sông nước mênh mông với vườn cây ngút ngàn của vùng đất
miền tây Bến Tre. Thời thơ ấu quê tôi rất thanh b́nh, mọi nhà có đời
sồng sung túc về vật chất lẫn tinh thần. Tôi c̣n nhớ trong làng tôi
có đ́nh thờ thần, trong ấp có miễu thờ tiên sư, và xóm tôi ở có nhà
thờ Công giáo và trường học cho trẻ nhỏ.
Tại hạ kiến thợ
Trọ học Kiến Tuờng
Tối hôm không trăng
Tiết hè khó thở
Tui ho không tắt
Tuởng họ không thấy
Tui hứng khỏa thân
Truởng hộ khu thấy
Truởng hộ kêu “Trời!”
Tai họa khó tránh
Thiên hạ không thuong
Thiên hạ khện tui
Tui hận khóc tủi
Tiếng hú khá to
Tiên hiện khẽ than
“To họng khóc thế?”
Tui hận kể truyện
Tiên Hoa khóc thương
“Tôn huynh khổ thật”
Theo hoài không thả
Thành hôn kết thân
(Thiên hạ không thích)
Thiên hạ kháo tin
“Tiên Hoa khiếm thị”
đỗ xanh
(Elk Grove, CA,
19-8-2010)
Trường làng tôi
Sáng tác: Phạm Trọng Cầu
Biểu diễn: Tam
ca Áo Trắng
Xin chờ một chút để file được tải về.
Do đặc thù của Internet, chúng tôi không chịu trách nhiệm về nội
dung các trang mở ngoài, đặc biệt là các link mở thêm.
Tác
phẩm này được t́m thấy trên Internet. Do không có điều kiện trực
tiếp xin phép tác giả, ca sĩ và người giữ bản quyền, Gia
đ́nh THKT rất mong quư vị rộng ḷng cho thầy tṛ chúng
tôi được thưởng thức tác phẩm tuyệt vời này.
Chân thành
cảm ơn.
Đến trường. Nguồn minh
họa: Internet
Ngày tựu trường
* Ghi chép
Chuẩn bị vào năm học mới tôi cảm thấy nôn nao
làm sao các bạn ạ! Mới đây mà ba tháng hè lại trôi qua.
Tôi ủi lại áo quần cho tươm tất v́ hôm nay ḿnh đă trở thành cô nữ
sinh rồi, tôi dường như trông chững chạc hơn xưa.
Người Tây phương thường chào nhau bằng cái bắt tay, c̣n Đông phương
thường chào nhau bằng cái gật đầu. Nhắc đến chuyện gật đầu chào
khiến tôi nhớ lại năm tôi học lớp Đệ lục, tôi và mấy đứa bạn cứ phá
phách, và theo dơi đám con trai để xem có đứa nào ngủ gật mỗi khi
thầy giảng bài không, xui cho đứa nào bị tụi tôi thấy được.
● Thầy
Ngô Bảo Toàn: Nhắc lại chuyện "Tôi đi học"
của nhà văn Thanh Tịnh làm Ngô Vàng bồi hồi nhớ lại kỷ
niệm hồi ḿnh c̣n đi học trung học ngày xưa: Cả lớp của
Ngô Vàng đều bị nhà trường phạt cấm túc v́ tội giờ
thuyết tŕnh đề tài "Tôi đi học" mà lại... đánh nhau!
Nguyên do cũng có... lư do là Ngô Vàng phát biểu: thuở
ấy ở nhà quê làm ǵ có lớp mẫu giáo và ông Thanh Tịnh
cũng là một chú bé mới đi học lần đầu tiên th́ làm sao
ông ấy biết chữ để mà biết lẩm bẩm đánh vần: - Bài tập
viết: TÔI ĐI HỌC. Thế là bạn này nói qua, bạn kia nói
lại để bênh vực lư lẽ của ḿnh. Cuối cùng có một bạn to
con chửi thề với anh trưởng lớp. Anh trưởng lớp tự ái
tát vào mồm anh to con. Anh to con "hăng hái" xông vào
anh trưởng lớp. Cả lớp nhiệt t́nh vỗ tay cổ vũ mà quên
khuấy đi mất là ông Bảy Chí giám thị đă hiện diện để
chứng kiến "chuyện dzui vẻ" này từ lúc nào! Thế là...
sáng chủ nhật tuần ấy, cả lớp Ngô Vàng cùng nhau đoàn tụ
những 4 giờ đồng hồ nơi nhà trường để cùng nhau t́m hiểu
thêm đề tài ngoại khóa: V́ sao "Tôi đi học" mà giờ này
chúng tôi lại bị "Tôi đi phạt" trong khi các bạn lớp
khác đang tung tăng "Tôi đi chơi"?
Ôi, ngày đi học đầu tiên trong đời không là kỷ niệm của
bất cứ riêng ai đâu quí vị ạ.
(Tân An
25-8-2011)
Tháng chín, mùa khai trường
* Tùy bút
Tháng chín, mùa khai trường. Tôi đă qua ngày khai trường đầu đời hơn
50 năm qua. Có những kỷ niệm trong đời thoáng qua, có những kỷ niệm
nhớ hoài. Có ai trong chúng ta quên được ngày đầu tiên đến lớp?
Tôi là dân quê rặt ṛi, dân Nam Bộ chính tông.
Tôi sinh ra ở một làng nghèo ven biển Bến Tre. Mùa tháng mười nước
dâng trắng xóa một màu, mênh mông trời nước. Mùa tháng tư, đồng khô
nứt nẻ, muối và phèn đỏ quạch móng chân. Vùng quê tôi cơ khổ, mái
tranh vách lá - như vùng đất quê bạn - Tháp Mười, Mộc Hóa.
Sáng tháng chín,
tập vở mới
thơm thơm mùi mực.
Áo bay bay
ḥa quyện
nắng mai hồng.
Ngày rất đẹp
tung tăng cùng bè bạn.
Em líu lo
chân sáo bước đến trường.
Cô giáo mới
nôn nao ngày học mới.
Bạn bè thân
âm ấp nỗi thân t́nh.
Cũng phấn trắng
bảng đen
màu mực tím.
Trang vở mới
ḍng chữ run
nắn nót.
Rất tinh khôi
ngày tháng mới
lên trang.
Nh.Seattle (Seattle, Washington 5-9-2011)
Khai giảng
Ôi nhớ làm sao buổi tựu trường
Áo dài tóc kẹp xỏa ngang vai
Thẹn thùng ngắm lại ḿnh trong
kính
Cô bé ngày xưa trông quá xinh
Hôm nay khai giảng trường xưa cũ
Mái đỏ trường tô vôi trắng tinh
Nh́n lại mái trường ḷng thổn
thức
Quay về kỷ niệm tuổi học sinh
Mấy chục năm qua mùa khai giảng
Bận bịu bao mùa chuyện nắng mưa
Trong tôi chợt nhớ ngày khai
giảng
Bóng thầy bóng bạn hiện diện
thôi
Từ trong tiềm thức c̣n in măi
Me tây che mát bóng trường tôi
Hôm nay bỗng thấy ḷng thanh
thản
Trường cũ thầy đây bóng dáng
tôi.
NGUYỄN THỊ QUYẾN - HOÀNG LỆ UYÊN (Mộc Hóa 5-9-2011)