Triết lý vụn...
* Tiểu phẩm
Đi nghỉ hè về, thấy sách vở của thư viện Từ
đường nằm ngổn ngang, Đỗ Xanh tôi bỏ công xếp đặt sách vở lại theo
thư mục cho gọn gàng. Tuy nhiên bà con chưa quen, cứ lúi húi tìm
sách như xẩm sờ gậy. Đỗ đành làm quản thủ thư viện vài hôm để hướng
dẫn mọi người. Sáng nay Đỗ tôi đang ngồi ngủ gật chợt giật mình bởi
những tiếng ồn ào. Nhìn ra thấy mấy cô kiến chạy tới tranh nhau hỏi
Đỗ loạn cả lên.
Cô Kiến dáng yểu điệu: Thưa thầy quyển “Chàng hiền đẹp trai đất Bến
Tre” để ở đâu?
Đỗ Xanh: Đó là chuyện hoang đường, tìm ở khu “Chuyện Phong Thần”.
Cô Kiến mắt mơ huyền: Thưa thầy thế còn tập “Đạo sĩ thõng tay và hồn
lan đi hoang” ở chỗ nào?
Đỗ Xanh: Đó thuộc loại chuyện Liêu Trai Chí dị, hãy tìm ở khu “Cõi
Âm”.
Kiến bà (hình như là Tám Miền): Thưa ông chủ, còn bộ “Trạng Vên
Vên”?
Đỗ Xanh: Chúng thuộc loại chuyện tiếu lâm của dị nhân. Sách đặt ở
khu “Học Làm Người”.
Cô Kiến mặt tai tái cất giọng run run: Nghe nói có quyển thuộc loại
top ten “Ông Từ Nhà Họ Kiến”?
Đỗ Xanh: Đó là chuyện kinh dị, xin tìm ở khu “Chuyện Đọc Vào Nửa
Đêm”.
Các cô Kiến ù té chạy đi kiếm sách. Đỗ tôi nghĩ thầm “tứ phương mỗi
người một vẻ mà cùng tụ lại nơi đây. Thiện tai! thiện tai!”, rồi vội
vàng nhắm mắt ngủ ngồi. Chừng nửa canh giờ bỗng có tiếng gõ cạch
cạch trên bàn. Đỗ mở hé nửa con mắt ngó ra thì thấy Lê Trắng đang
đứng khoanh tay ở bên trái, trước mặt là hai người trông y hệt như
Kiến Đen và Ngô Vàng. Có điều khác thường là mọi người đều lộ mặt
khẩn trương. Đỗ liếc mắt nhìn Lê Trắng ra dấu hỏi chuyện gì xảy ra.
Lê Trắng: (nói nhỏ) “Căng” lắm! có con kiến muốn kiện củ khoai. Mấy
vị này vô Từ đường thấy chủ gánh có bộ râu chòm nên họ tin là quan
xử án. Đệ tử lanh trí nhận mình là trợ tá để đỡ lời cho chủ gánh.
Đỗ Xanh: Thì ra thế. (nuốt nước bọt) Vậy ..à.. bản chức xin nhị vị
cho biết quí danh và sự cố.
Chàng trai trông giống Kiến Đen: (nhẹ nhàng đặt lên bàn con kiến)
Tại hạ là “Càng Chém Gió”, luật sư của cái Kiến. Thân chủ tại hạ xin
kiện cái củ khoai dở hơi đàng kia (khẽ búng ngón tay qua phía ông
già).
Ông già trông giống Ngô Vàng: (móc trong cạp xà-rông ra củ khoai
lang, vài viên thuốc tễ rớt ra theo, rồi đặt củ khoai lên bàn) Tại
hạ là “Thông Nhãn Nhĩ”, quân sư của củ khoai. (nói xong ông ngước
mắt nhìn làn mây, tay phe phẩy cây quạt mo ra vẻ minh sư).
Càng Chém Gió: Bẩm quan lớn, chuyện thế này. Gia đình thân chủ chúng
tôi đang sống bình yên thì cái gã củ khoai kia tới chiếm đất. Lúc
đầu từ trên cao hắn thò tí rễ xuyên qua trần nhà, kiến gia chủ không
bận tâm. Được đàng chân lân đàng đầu, thân gã từ từ tụt xuống rồi
bụng gã cứ phình to ra đến nỗi choán hết phòng ốc. Không những thế
gã còn tỏa mùi hôi rình. Thân chủ tôi phân trần phải trái, nhưng gã
không thèm trả lời. Đuổi gã đi nhưng gã cứ bình chân như vại. Vì vậy
chúng tôi phải nhờ đến đèn trời soi xét cho ra lẽ (con kiến phụ họa
nhảy lên choi choi và miệng kêu chí chí).
Thông Nhãn Nhĩ: (cười ba tiếng) He he he… (rồi khóc ba tiếng) oặc
oặc oặc… Than ôi, số mệnh đặt khoai ở đâu thì khoai nằm ở đó. Đất ôm
rễ - gió nâng hoa, mông không có chân - bò đi sao đặng, đầu không có
miệng - phát ngôn đặng ru. Bổn tánh của khoai ta là nằm ngay đơ cán
cuốc cho đến khi mọc mộng. Ôi! khó nghe thay lời lẽ của kẻ không đạt
đạo lý (lấy chai nước ra rửa tai).
Đỗ Xanh bối rối không biết xử trí ra sao vì bên nào cũng có lý. Đỗ
liếc nhìn Lê Trắng cầu cứu. Lê Trắng ghé tai Đỗ phều phào, “Đợi
chút, hễ bên nào xùy ra chút bồi dưỡng thì… xử bên đó thua”. Đỗ nghe
thuận tai nhưng đợi hoài chả thấy ai động tay, Đỗ vui mừng ra mặt
làm oai.
Đỗ Xanh: (lấy tay điểm mặt con kiến) Yêu cầu nguyên đơn ngồi yên,
đừng xàng qua xàng lại. (quay qua Lê Trắng dịu giọng) Xin phiền Tả
quan vô trong kho lấy hườn thuốc “hoàn hồn” của cụ Lang Ta Kiến Bình
cho củ khoai. Vụ này phải có tiếng nói của chính đương sự mới xong.
Lê Trắng: (vòng tay, cúi mình, xuống giọng xề) Dạ.. ạ.. ạ xin tuân
lệnh.
Trong khi Lê Trắng đi vào nhà trong, Đỗ giải thích: “Thưa hai vị,
hườn thuốc hoàn hồn này có thể làm cho củ khoai sống linh hoạt như
chúng ta trong vòng nửa khắc. Nhân dịp đó ta lấy lời khai của y.”
Lê Trắng từ trong nhà đi ra tay cầm một cục đen thui to bằng trái
nhãn. Cô nhét cục đó vào củ khoai. Tức thì củ khoai giãy tê tê trên
mặt bàn.
Củ Khoai: Tiểu nhân là Mộng Lang. Tiểu nhân ở chung nhà với chị kiến
là do mối lương duyên. Mèng ôi, Lang tui đâu dám ăn ở vô tình. Tui
cung cấp lương thực cho gia đình chị mỗi mùa Đông. Con cháu chị đục
khoét trong thân tui làm phòng ngủ, Mộng Lang tui đều chịu. Nay tui
có mùi hôi vì tui bị hà sượng. Bớ chị kiến ui! chị làm ơn điều động
lũ con cháu đục đất cho nhà rộng ra rồi lấy nước sông Vàm Cỏ Tây rửa
sạch rễ tui. Sau đó xức thuốc lác Hoa Mai Biên Hòa chánh gốc vào chỗ
bị lác. Thế là tui được khỏe mạnh và gia đình chị lại có mùi thơm
ngay. Ôkê!
Cái Kiến: Rồi chúng ta lại sống hòa thuận vui vẻ như xưa hả. Nếu vậy
thì tôi cũng ôkê bãi kiện nhe anh.
Không có tiếng trả lời. Củ khoai rùng mình một cái rồi “đơ”. Đỗ vui
mừng vỗ đùi đánh “bốp”.
Đỗ Xanh: Hườn thuốc đã tan rồi. Hai bên đã nói thế thì còn gì bằng.
Chúng ta mở rộng cửa nhà đón nhận tài tử tứ phương. Phàm trường hợp
nào cũng thế, thay đổi đố kị bằng sự thân thiện là cuộc đời ấm cúng
tươi vui ngay. Bản chức xử huề (gõ dùi lệnh đánh “chát” xuống bàn),
vậy nay tuyên bố bế mạc.
Tức thì tiếng vỗ tay, tiếng nồi chảo, cổ võ boong boong ầm ĩ. Đỗ
giật mình mở mắt ra thì thấy Ngô Vàng, Kiến Đen, và Lê Trắng đứng
xung quanh. Họ hỏi: “Chủ gánh ngủ mớ gì mà xùi cả bọt mép, chúng tôi
đánh thức không được nên phải gõ xoong chảo, bộ có ác mộng hả.” Đỗ
Xanh bèn kể lại giấc mơ vừa qua.
Kiến Đen: (nâng ngón tay trỏ gõ gõ cái trán hói) Hừm! cái tích con
kiến mà kiện củ khoai đã có từ thời tiền sử, nhưng hình như chưa ai
giải được bản án này.
Lê Trắng: Nay nhóm Đạo Nổ chúng mình giải được, kể ra cũng là một kỳ
tích của nhà Kiến THKT.
Ngô Vàng gục gặc đầu rồi cao hứng lấy hơi ngửa cổ ngâm ư ử:
"Đã trót tương phùng trong một quán
Dẫu trà ôi chuyện nhạt cũng là duyên" (*)
Cả nhóm cười khoái trá bèn dắt díu nhau vào nhà bếp của Từ đường,
nơi có phu nhân Nước Biếc của chủ gánh Đỗ Xanh đang vã mồ hôi bên
nồi cháo gà “đi bộ” sôi ùng ục và thơm phưng phức.
ĐỖ XANH
(Elk Grove,
California, USA 1-10-2012)
----------
(*) thơ Phan Khắc Khoan
|