Thắng và Thua
* Cổ học tân biên
Làng Đỗ Xá có thầy đồ họ Trương yêu thầm cô hàng xóm Mộng Lan. Đọc
cổ tích thấy Sơn Tinh đưa Mị Nương lên núi Tản Viên rồi cưỡi hạc bay
đi. Hình ảnh ấy tỏa trong lòng Trương mối cảm xúc vô tả. Chàng nghĩ,
“Nếu không thể là Sơn Tinh thì cũng có thể nương theo tâm ý của
người xưa.” Chàng bèn bán mảnh vườn rau lấy tiền rồi rủ Mộng Lan lên
núi Tản ngoạn cảnh. Trương định bụng mượn cảnh sơn thủy hữu tình để
ngỏ lời cầu hôn cùng nàng.
Không may hai người mới tới ngang lưng đèo thì
gặp nhóm cướp núi. Chúng lấy hết hành lý của Trương rồi bắt hai
người về sơn trại.
Tới bản doanh, bọn cướp dẫn Trương và Mộng Lan đến trình diện chủ
tướng. Tưởng hắn là một gã mặt dơi tai chuột, ai ngờ hắn là một
trang nam tử, phong thái ẩn lộ nét long tàng hổ phục. Hắn thấy Mộng
Lan xinh đẹp bèn ngỏ ý muốn phong nàng làm phu nhân. Trương phản
đối, nhưng thế cô, nên chỉ biết căm thù đứng nhìn. Mộng Lan khóc lả
người tưởng chết. Tướng cướp cười ha hả, nhưng nét mặt lộ chút ái
ngại. Để trấn an hai người, hắn đưa ra một đề nghị. Hắn xin bày một
cuộc thi đấu để phân giải. Nếu Trương thắng, chàng cứ tự nhiên mang
Mộng Lan về. Nếu Trương thua, Mộng Lan phải ở lại. Trương nghĩ thầm
hắn chỉ màu mè giả nhân giả nghĩa để mượn cớ dùng đao kiếm giết
người.
Trái với dự đoán, tướng cướp đưa ra hai cây cung, hắn nói, “Để tránh
tổn thương tình hữu nghị, chúng ta thi bắn cung.” Nói xong hắn kêu
thủ hạ dựng lên hai cái bia. Hắn xoa tay nói, “ Đây là hai cái bia.
Một cái ở gần và một cái ở cánh xa gấp mười lần. Cái bia gần dành
cho công tử. Tôi xin nhận cái ở xa.” Trương giương cung bắn ra một
mũi tên. Tên bay đi rồi rơi xuống đất. Tướng cướp bảo Trương phải
biết lượng theo chiều gió nếu không gió sẽ thổi tên bay lệch đi.
Trương xoay thế đủ kiểu, nhưng mười tên bắn ra đều lệch cả mười.
Tướng cướp kéo dây cung bắn ra một phát. “Phập”, tên bay xé gió cắm
trúng hồng tâm tấm bia. Âm thanh mũi tên xuyên thẳng vào tim Trương.
Chàng nghẹn thở và cảm thấy có những giọt máu đỏ tươi nhỏ xuống.
Mọi việc diễn ra rất lịch lãm, trước mặt Mộng Lan và mọi người. Nó
khiến Trương phải giữ niềm kiêu ngạo và danh dự của mình. Chàng thở
dài nói, “Ông thắng, nhưng tôi không phục vì tôi xưa nay tôi chưa hề
biết cầm cung. Nếu ông dám nhận lời thách của tôi, sang năm chúng ta
sẽ thi lại.” Tướng cướp đáp, “Dĩ nhiên! Bắn cung vốn không khó. Một
năm đủ cho công tử luyện tập.”
Với ý chí quyết tâm phục hận, Trương ngày ngày khổ công luyện tập
bắn cung. Nhưng mãi đến hai năm sau Trương mới làm chủ được yếu
quyết xạ tiễn. Chàng trở lại núi Tản gặp tướng cướp. Cuộc tái đấu
diễn ra rất công bằng trước mặt mọi người. Tuy Trương phải rất chật
vật nhưng cuối cùng chàng đã oanh liệt thắng tướng cướp.
Sau buổi quyết đấu, Trương được vào hậu thất để gặp Mộng Lan. Chàng
vui mừng cho nàng biết chàng đến đón nàng về. Mộng Lan cảm động,
nhưng lại lắc đầu từ chối. Nàng chỉ cho chàng thấy ngoài sân một a
hoàn đang bế một em bé. Nàng mỉm cười và hiền hòa nói, “Nó là con
trai của thiếp. Con ở đâu thì mẹ ở đấy. Thiếp đành phụ lòng công tử
vậy.”
Trương thẫn thờ ra về. Mộng Lan chẳng có lỗi gì, vì trước sau chàng
chưa hề tỏ tình cùng nàng. Tướng cướp đưa tiễn chàng đến tận đầu
ghềnh. Trương nói, “Cái nội dung hướng dẫn vạn vật là luật hạo
nhiên. Cái nội dung hướng dẫn con người gọi là đạo lý. Tuy ông là kẻ
bá đạo, nhưng ông vẫn có cái chính đạo để thắng người. Cái chính đạo
ấy tôi, ông và phu nhân không ai có thể vượt qua. Xin từ biệt.”
Nguồn minh họa: Internet.
Trương xuống núi. Chàng mướn thợ xăm lên cánh tay mình tấm hình một
trái tim, một mũi tên, vài giọt máu, và bên dưới có hai chữ Mộng
Lan. Người tình đầu, thoáng chốc đã trở thành cố nhân. Chàng ngậm
ngùi cảm thấy mình giống như Thủy Tinh trong truyện cổ. Từ đó không
ai biết chàng đi đâu.
ĐỖ NGỌC TRANG
(Elk Grove, California 4-4-2011)
|