Ngày Xuân nói chuyện cỏ hoa:

Cây sứ Thái – hoa hồng sa mạc

Cây sứ xuất hiện ở Việt Nam hàng mấy chục năm qua, nguồn gốc du nhập từ Thái Lan nên người ta quen gọi là sứ Thái. Sứ Thái thuộc họ Trúc đào (Apocynaceae) cùng họ với mai chiếu thủy và cây lồng mức.

Mai chiếu thủy - hoa kép cùng họ với sứ..

Đặc điểm của họ này là hoa kết thành cặp trái, khi chín hạt có chùm lông tơ phát tán theo gió. Bình thường cây sứ thỉnh thoảng cũng cho trái, nhất là vào mùa khô, từ tháng giêng đến tháng 5. Trái sứ có từng cặp như sừng trâu bò, dài khoảng 15-20 cm, mỗi trái chứa hàng trăm hạt. Hạt sứ to, hình trụ tròn dài như hạt lúa dễ nẩy mầm khi ươm. (Hình hạt sứ và trái sứ)

Hạt sứ.

Trái sứ.

Cây sứ có nguồn gốc từ sa mạc, đặc điểm của cây là thân lá thuộc loại thân mềm mọng nước có bộ rễ to ấn tượng và khi nở hoa thì rực rỡ cả một góc trời; do đó cây sứ còn có biệt danh là “Hoa hồng Sa mạc”. Ở châu Phi có những cây cao, thân to cả người ôm.

Hoa sứ giải vàng Hội thi 2012.

Hoa sứ giải bạc Hội thi 2012.

Quá trình phát triển của cây sứ đã sản sinh hàng loạt sản phẩm đột biến tự nhiên: Trước đây khoảng mười năm chỉ có một giống hoa sứ cánh đơn màu hồng nhạt thôi.

Hoa sứ xưa.

Sau đó xuất hiện thêm cây sứ có hoa nhiều màu sắc  phong phú. Từ cây có kích thước lá to rồi xuất hiện cây lá nhỏ; màu sắc trên lá cũng có khác nhau; lá đốm, lá  sọc, lá cẩm thạch.

Trong vài ba năm nay xuất hiện thêm giống hoa kép 2 tầng cánh đến 5 tầng cánh.

Hoa sứ bây giờ  thật sự trông không khác hoa hồng: rực rỡ, đa dạng và rất ấn tượng.

Hoa sứ kép.

Hoa sứ kép.

Hoa sứ kép.

Hoa sứ kép.

Hoa sứ kép.

Hoa sứ trắng đoạt giải khuyến khích Hội thi 2012.

Đến cuối năm 2011, người ta thống kê có khoảng 30 giống hoa sứ kép đủ màu sắc, còn sứ cánh đơn thì có hàng trăm loài màu sắc đậm đà. Nhờ sự lai tạo nên số lượng giống sứ sẽ không ngừng phát triển. Nhưng có một đặc điểm cần lưu ý là đến nay chưa có hoa sứ màu vàng thắm! Cây hoa sứ phớt vàng này đã đoạt giải khuyến khích hội thi 2012 cũng nhờ vào màu sắc đặc biệt ấy (hiếm có).

Hoa sứ vàng - giải khuyến khích Hội thi 2012.

NGUYỄN VĂN HÒA
(TP.HCM 31-1-2012)