Nhưng Mẹ tôi cũng nói dối...

* Tùy bút

Tôi còn nhớ năm tôi học lớp ba, gia đình tôi mới chuyển tới ở khu dinh điền Gò Chuối thuộc quận Kiến Bình, tỉnh Kiến Tường. Mỗi buổi chiều, tôi thường xin phép bố Mẹ ra một bãi đất trống để cùng các bạn chơi khăng, trốn tìm và những trò chơi khác. Lần đó, có khá đông, chúng tôi chơi trò “Cờ Lau tập trận”. Cũng chia hai phe rõ ràng, “vũ khí” là những cành cây được bẻ vội gần đó. Không may trong lúc nhập trận, một bạn, tôi nhớ hình như là Tuân (là cháu họ gọi tôi bằng cậu), có lẽ vì quá hăng say đã làm tôi bị nhiều vết trầy trên mặt, trên cánh tay. Bực mình quá, tôi lấy ngay cành cây đang cầm quất vào đầu Tuân làm Tuân bị chảy máu… Khi về nhà, sợ bị đòn, tôi đã nói dối bố tôi là tôi bị trượt chân ngã khi đi ngang một cây cầu khỉ. Bố tôi không để ý và chỉ kêu tôi lấy thuốc sát trùng rửa những chỗ bị trầy. Mẹ tôi đã giúp tôi làm những chuyện này một cách chu đáo… Hôm sau Mẹ gọi tôi và dịu dàng nói: ”Hôm qua con nói dối bố mẹ. Tuân nói với mẹ là con chơi tập trận và gây sự đánh nhau với Tuân. Con nói dối bố mẹ. Nói dối là không tốt con ạ. Từ nay về sau con không được nói dối nữa nghe Môn”. Tôi xin lỗi Mẹ và hứa từ nay sẽ không nói dối nữạ. Kể từ đó, mỗi lần xảy ra chuyện gì, tôi thường nói thật với Mẹ và Mẹ tôi rất vui khi thấy tôi làm như vậy…

Thầy Phạm Doanh Môn và phu nhân dùng bữa điểm tâm do con gái làm nhân ngày Mother's Day 13-5-2012.

…. Nhưng sao Mẹ tôi cũng nói dối?

Mẹ tôi cũng nói dối!!!! Vâng đúng vậy, Mẹ tôi đã nói dối ba anh em tôi nhiều lần. Tôi vẫn còn nhớ bốn lần Mẹ đã nói dối tôi và anh em tôị.

Khi anh em chúng tôi còn nhỏ, nhà tôi nghèo nhưng mỗi ngày đi chợ, Mẹ đều mua chút quà về cho chúng tôi, khi thì vài cái kẹo. lúc thì ít trái cây. Đặc biệt, biết chúng tôi thích ăn mía nên cũng Mẹ hay mua. Về nhà, Mẹ dùng dao róc mía và tiện ra từng khúc nhỏ và bổ ra cho chúng tôi ăn. Ba anh em chúng tôi ngồi cạnh Mẹ chờ đợi. Khi tới đầu mặt của cây mía, thay vì bỏ đi thì Mẹ lại ăn khúc đó! Em Huệ ngây thơ hỏi Mẹ: “Sao mẹ không ăn khúc kia, khúc đầu mặt cứng và không ngọt, sao mẹ không bỏ đi?”. Mẹ từ tốn: “ Răng mẹ còn tốt. Mẹ thích ăn khúc này các con ạ vì càng nhai lâu, càng thấy vị ngọt của mía!”. Có thể em Huệ còn bé nên tin điều Mẹ nói, nhưng tôi hơi nghi ngờ. Tôi nghĩ Mẹ tôi đã nói dối!

Năm 1966, tôi học lớp đệ tứ (lớp chín bây giờ) ở trường Trung học Kiến Tường. Năm đó nước lụt lớn làm ngập các con đường trong tỉnh. Mỗi lần đi học, Mẹ chèo thuyền chở tôi đi và đến giờ tan học lại ra đón tôi về. Có một lần Mẹ chèo thuyền chở tôi đi học. Hôm đó trời mưa lất phất và gió thổi nhè nhẹ. Khi gần tới trường, một chiếc ca nô quân đội chạy băng qua với tốc độ khá nhanh để lại những gợn sóng to làm chiếc thuyền bé nhỏ bị chòng chành. Tôi bị mất thăng bằng và làm rơi chiếc cặp xuống dòng nước. Tôi chới với chồm qua thành chiếc thuyền nhỏ để níu lại chiếc cặp. Chiếc thuyền nhỏ ba lá mất thăng bằng và bị lật.

Mẹ buông chèo và nhảy vội tới để bế tôi vào chỗ mô đất cao. Người tôi run lên vì lạnh. Mẹ vội phủ chiếc áo mưa quanh người tôi và ấp tôi vào lòng để truyền hơi ấm cho tôi. Tôi hỏi Mẹ có lạnh không? Me trả lời rất nhanh: “Không, Mẹ không sao, Mẹ không lạnh!”. Hôm đó tôi bị trễ một giờ học và Mẹ thì bị cảm lạnh mấy ngày sau đó. Như vậy khi đó chắc Mẹ lạnh lắm, nhưng … Mẹ đã nói dối!

Thời gian đó, chiến tranh càng ngày càng khốc liệt, điều này đã làm cho đời sống khó khăn thêm. Số lương công chức ít ỏi của bố tôi đã không còn đủ để trang trải cho cuộc sống của gia đình. Mẹ tôi đã phải vất vả đi vào những vùng sâu, nguy hiểm (hình như vùng Long Khốt) để mua hàng mang về chợ Kiến Tường bán thêm kiếm lời. Vất vả lắm nhưng Mẹ vẫn vui khi chúng tôi có thêm được cuốn vở mới hay một bữa ăn ngon hơn. Có lần thấy Mẹ hơi buồn sau một chuyến đi mua hàng. Hình như Mẹ bị mất hàng trong chuyến đi đó. Tôi gạn hỏi, Mẹ chỉ nói qua loa cho qua chuyện: “Mẹ không bị mất hàng, nhưng lần này không mua được hàng rẻ nên không có lời. Đi buôn thì cũng có lần này, lần khác con ạ!”. Sau lần đó, tôi không thấy Mẹ tiếp tục đi mua hàng nữa và tôi ngờ ngợ Mẹ đã nói dối tôi!

Khi tôi lên trọ học ở thành phố Mỹ Tho vì đường sá đi lại khó khăn nên Mẹ khuyên tôi cứ lo học đừng lo chuyện ở nhà. Thỉnh thoảng tôi cũng về thăm gia đình. Lúc này Me tôi hơi yếu và bi chứng huyết áp cao, chú y tá Tánh thường hay đến nhà đo huyết áp và cho thuốc Mẹ tôi uống. Có một lần, Phạm Văn Tuyên, bạn tôi, về Kiến Tường ghé thăm Mẹ tôi và cho tôi biết lúc này Mẹ tôi có vẻ yếu và mệt nhiều. Tôi vội viết thư về thăm Mẹ. Mươi ngày sau Mẹ hồi âm ít dòng cho biết Mẹ chỉ bị cảm nhẹ do thời tiết thay đổi và nay thì Mẹ đã khỏe rồi, huyết áp của Mẹ cũng trở lại bình thường. Tôi yên tâm và tiếp tục chăm chú học. Nhưng… chỉ hơn một tuần sau, vào một ngày cách đây hơn bốn chục năm. Tôi được tin Mẹ tôi bị đứt mạch máu và qua đời! Vâng Mẹ lại nói dối tôi, và đây cũng là lần nói dối cuối cùng của Mẹ!!!

Đây chỉ là những lần "nói dối" của Mẹ mà tôi còn nhớ được. Tôi nghĩ, Mẹ còn "nói dối" anh em chúng tôi nhiều lần nữa.

Để tạm ngưng bài tùy bút này, tôi xin mượn lời hát trong bài hát "Lòng Mẹ" của cố nhạc si Y Vân. Bài này chắc hẳn ai cũng có thể hát một đôi câu. Tình Mẹ, hai chữ đó càng suy nghĩ tới thì càng không thể ngăn nổi đôi dòng lệ.

Lòng Mẹ bao la như biển Thái Bình, dạt dào,

Tình Mẹ tha thiết như dòng suốt hiền ngọt ngào

Lời ru êm ái như đồng lúa chiều rì rào,

Tiếng ru bên thềm trăng tà soi bóng Mẹ yêu …

Thương con thao thức bao đêm dài,

Con đã yên giấc, Mẹ hiền vui sướng biết bao

Thương con khuya sớm bao tháng ngày,

Lặn lội gieo neo, mái tóc trót đành đẫm sương ...

MAI KHÁNH THƯ - PHẠM DOANH MÔN

(Viết vội sau khi dùng đìểm tâm do con gái làm nhân ngày Mother’s Day, Canberra, Úc 13-5-2012)