Người đi đâu

Được phu nhân cho biết Mị Nương ốm tương tư tên dân chài, quan Tể tướng nghẹt thở với nỗi sỉ nhục. Ông tím mặt đi gặp con để ra một án phạt nặng nề. Tới Tây phòng, ông chỉ thấy một cái xác vô hồn nằm thoi thóp trên giường. Ông nhận ra, chẳng hình phạt nào có thể so sánh được với nỗi thống khổ mà nó đang gánh chịu. Cứ tình trạng này, chưa biết chừng đứa con nhỏ dại kia sẽ chết trong nay mai. Ông đau đớn nghĩ thầm “mới mười sáu tuổi”, rồi cay đắng nói với phu nhân, “Thôi cho gọi tên ấy vào.”

Trương Chi được lệnh vào dinh thổi sáo hầu quan. Chàng cảm động pha lẫn sợ hãi. Chàng vội nhảy ào xuống sông rửa sạch bùn đất bám trên người, rồi hấp tấp mặc chiếc áo dài vốn để dành để đi lễ chùa đầu năm. Chiếc áo nâu sòng có vài miếng vá vụng về trên vai và ở hai khuỷu tay. Chàng chộp cái túi vải trong đựng chừng mười cây sáo đủ cỡ lớn nhỏ, rồi rời thuyền theo chân chú lính hoang mang bước đi.

Trương Chi được dẫn vào một thư phòng. Không gian nơi đây thoang thoảng hương trầm. Ánh sáng lọc qua những tấm màn lụa xanh che cửa sổ, mơ hồ như cõi mộng. Chàng thấy lờ mờ ở cuối phòng có cái án thư và có ba người đang ngồi đợi sẵn. Biết đó là gia đình nhà quan, chàng phục người xuống đất chắp tay vái, “Kính lạy quan lớn ạ. Bẩm ngài cho gọi con”. Có tiếng nói vang lên ra lệnh chàng thổi sáo. Trương Chi đi đến cái chiếu nhỏ trải sẵn ở giữa phòng rồi ngồi xuống. Trước sau chàng vẫn lom khom cúi đầu không dám ngẩng mặt lên. Vật duy nhất chàng thấy là cái bình hương nhỏ đặt trước mặt chàng. Chiếc bình màu lựu đỏ chạm trổ rất công phu. Khói trầm trong bình bay lên uốn éo như sợi tơ. Chàng lựa ra ba ống sáo rồi vươn cổ lấy hơi thổi. Tay chàng thoăn thoắt đổi ống sáo tùy theo độ trầm của âm thanh.

Sau một bản nhạc, tâm hồn mọi người cuốn hút vào cơn xúc động. Quan Tể tướng và phu nhân nhìn nhau ngơ ngẩn và lòng họ mềm lại. Quan ôn tồn gọi Trương Chi tới gần để ngài thưởng cho một tách trà sen nóng. Chàng khom người rụt rè bước tới rồi nâng hai tay đón tách trà. Bỗng chàng khựng lại ngạc nhiên. Có hai bàn tay nhỏ và trắng mịn trao tách trà cho chàng. Chàng bạo gan ngẩng mặt nhìn vào người ban trà. Thời gian ngưng đọng. Hai người mở to mắt xuất thần nhìn nhau.

Trong ánh sáng mơ màng, người con gái cầm tách trà xinh đẹp, thanh tao, và huyền ảo như nàng tiên trong tranh vẽ. Nàng là kết tinh của hoa quỳnh đang hé nở trong bóng đêm. Đôi mắt to của nàng cuốn hút tâm hồn chàng trong cơn say sưa ngây dại.

Tuy nhiên cái ánh sáng mơ màng ấy lại không che giấu được khuôn mặt xấu xí của chàng. Chính nó đã làm tăng thêm vẻ ma quái của người thổi sáo. Hai đôi vai gầy nhô cao run rẩy dưới ánh nến như cánh quạ đen chập chờn trong đêm lạnh. Bàn tay khẳng khiu cầm cây sáo như chân con dơi hoang treo mình trên cành cây khô. Mắt Mị Nương căng ra và tim nàng tan vỡ vì đau đớn.

Có tiếng quan ra lệnh cho Trương Chi lui xuống. Tiếng ông làm tan không gian tê cứng như mảnh đá ném vỡ mặt thủy tinh. Trương Chi hốt hoảng lùi lại, rồi bước nghiêng ngả như say về chỗ cũ. Lúc này nếu chàng đi luôn ra khỏi phòng, cũng không ai giữ chàng ở lại. Nhưng mới có ý định bước đi, chân chàng đã đau đớn. Chàng ngồi xuống rồi mê man đưa cây sáo lên miệng.

Mị Nương gục đầu xuống bàn. Tiếng sáo vượt khỏi thư phòng, vươn cao đến tận lưng trời. Nhưng lại chỉ là những giọt lệ mưa ngâu rơi ngoài cửa. Tim nàng đã đóng lại. Nàng thấy rõ rung động của âm thanh không phục hồi cơn si mê cũ. Mối cảm xúc trước kia từ từ loãng dần và loãng dần. Mối tình xây dựng bởi giấc mộng ngây thơ và tưởng tượng chợt tan vỡ trước ánh sáng chói lòa của thực tế.

Trương Chi sầu muộn, bước xiêu vẹo, trở về con đò nghèo trên bến sông Đà. Ngay lúc chàng thô lậu bước ra khỏi tim Mị Nương lại là lúc nàng thanh tú bước vào tim chàng.

Chẳng bao lâu đến lượt Trương Chi ốm tương tư. Khốn thay, bệnh này chẳng thầy thuốc nào chữa được, mà cũng chẳng có ai thèm đến. Người duy nhất có thể chữa bệnh cho chàng cũng sẽ chẳng bao giờ tới. Dòng sông thân yêu cũ, bây giờ trở thành con đường xám dài buồn hun hút, chẳng biết đi về đâu.

 
Vào một buổi tối sương bạc phủ đầy mặt sông. Nằm cô đơn thoi thóp trên sàn thuyền, Trương Chi gửi một ánh nhìn từ biệt trăng sao, rồi trút hơi thở cuối cùng. Sông nước ngậm ngùi vỗ vào mạn thuyền. Thuyền nghiêng đi gửi thân chàng vào lòng sông. Xác chàng hòa nhập với làn sóng lạnh trôi về vùng hạ lưu.

ĐỖ NGỌC TRANG

(Elk Grove, Cali, 7-9-2010)