Đầu tháng Chín (2022), cựu học trò của chúng ta em Trần Ngọc Bách cho tôi biết, thầy Sơn nhập viện trong tình trạng lúc tỉnh lúc mê. Bác sĩ săn sóc anh, chính là cậu con của anh, và mọi người trong gia đình đều biết đã đến lúc … Khoảng 2 tuần sau, em Bách đưa tin anh đã ra đi…

Hình ảnh của anh trong trí tôi gắn liền với hình ảnh Kiến Tường. Một tỉnh lỵ đất thấp, nước phèn, nằm cô lập giữa những ruộng lúa và rừng tràm. Đường dẫn vào tỉnh ly chỉ có con lộ số 29, nhưng nó đã bị tắc nghẽn vì mìn bẫy đang trong thời chiến. Lối ra thế giới bên ngoài chỉ còn độc nhất một nhánh của dòng sông Vàm Cỏ với phương tiện di chuyển là những con thuyền nhỏ. Trung tâm sinh hoạt của tỉnh là phố chợ Kiến Tường. Hằng đêm nơi đó leo lét ánh đèn vàng và vang trong thinh không tiếng tụng kinh. Ban đêm bầu trời Kiến Tường thường bị đốt cháy bởi hỏa châu.

Thầy Sơn (bìa trái), cô Nguyễn Thị Bích Thủy, thầy Đỗ Ngọc Trang và người bạn hồi mới về dạy ở Kiến Tường. Khu cư xá bên sông Vàm Cỏ Tây. (Ảnh do thầy Đỗ Ngọc Trang – cô Nguyễn Thị Bích Thủy cung cấp).

Trong ngôi trường THKT, bốn người chúng ta Sơn Phát Trang Thủy, gọi tên nhau thân thiết như gọi một phần sự sống của mình. Nửa đêm chúng ta thường bị bật tung dậy bởi tiếng nổ pháo kích. Những trái đạn có thể rơi vào bất cứ đâu, nên định mệnh là đáp số của mọi người. Sáng hôm sau nhìn vào những ánh mắt học trò trong lớp học, chúng ta cầu cho chúng được bình an và ước mong đất nước hết chiến tranh. Trong tâm tư của lớp tuổi 20, chúng ta ước mơ biết bao nhiêu điều cho riêng mình. Rồi chúng ta cũng chia sẻ những cảm nghĩ riêng tư cho nhau. Nếu chúng ta chưa bao giờ thật sự chia sẻ được với nhau những điều lo lắng và sợ hãi làm sao chúng ta có thể ước muốn những điều tốt cho nhau.

Cô Nguyễn Thị Bích Thủy và thầy Đỗ Ngọc Trang trong ngày hôn lễ của thầy Võ Xuân Sơn. Ảnh chụp trước nhà “nhạc phụ đại nhân” của thầy Sơn.

Thuở đó tâm hồn chúng ta chưa bao giờ bị phân tán vào cuộc sống như bây giờ. Có những buổi tối chúng ta hát nghêu ngao. Thủy hát vài câu vọng cổ khiến Phát cười sặc sụa. Sơn thích hát nhạc du ca. Tôi rên một vài câu nhạc Trịnh. Chúng ta thường gào lên đúng hơn là hát. Nhưng đó là những gì chúng ta ca tụng đời sống và băng bó những vết thương do cuộc đời mang lại.

Thời gian trôi qua, các bạn đồng nghiệp từng người lần lượt rời khỏi Kiến Tường, nhưng Sơn vẫn ở lại. Anh lúc nào cũng chỉ là kẻ tiễn đưa người vì Kiến Tường là quê hương của anh. Rồi tới lúc vợ chồng chúng tôi cũng chia tay anh. Chúng tôi ra đi, không ngờ ngày càng xa, khiến anh có lần anh phải vượt đại dương đến thăm chúng tôi. Khi gặp nhau, chúng ta đều thấy mỗi người không còn như ngày xưa. Khi anh trở về nhà, vợ chồng tôi nhất định lái xe đưa anh đi từ Elk Grove tới San Jose. Rồi chúng ta chia tay nhau. Khi xe của tôi chuyền bánh chúng ta đều ngoái đầu lại vẫy tay chào tiễn đưa.

Thầy Võ Xuân Sơn và thầy cô Đỗ Ngọc Trang – Nguyễn Thị Bích Thủy tại Đỗ Nguyễn Gia trang ở Elk Grove (California) tháng 4-2017.

Thầy Võ Xuân Sơn mừng sinh nhật tại nhà thầy cô Đỗ Ngọc Trang – Nguyễn Thị Bích Thủy ở Elk Grove (California) tháng 4-2017.

Hôm nay được tin anh đã mãn phần, đến phiên chúng tôi, đứng bên bờ đại dương bên này, hướng lòng về chốn cũ vẫy tay tiễn anh ở lại Kiến Tường. Chúng tôi không thể trực tiếp tiễn đưa anh, nhưng anh cũng hiểu điều ấy chẳng còn cần thiết nữa. Trong lòng tôi có hình ảnh con thuyền nhỏ trên sông Vàm Cỏ đang từ từ trôi vào cõi mây trời. Xin từ biệt anh Võ Xuân Sơn, hình ảnh của Kiến Tường, người bạn của tuổi trẻ mà chúng tôi sẽ chẳng bao giờ quên.

Farewell my dear friend with tears in our hearts.

Trang và Thủy.

ĐỖ NGỌC TRANG, California.